letter to editor: early postnatal mobile phone (900 mhz) exposure affects superoxide and catalase enzyme activity in rat brain tissue

اخیراً مقاله‏ای با عنوان «بررسی آثار قرار گرفتن در معرض امواج تلفن همراه (900 مگاهرتز) در اوایل تولد بر حافظه و فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز در بافت مغز موش صحرایی» را مطالعه نمودم که در آن فصلنامه پژوهشی [1] به چاپ رسیده بود. همان‏طور که محققین محترم نیز در ابتدای مقاله مذکور اشاره نموده بودند «در دنیای امروز علاقه زیادی برای بررسی آثار زیان بار امواج الکترومغناطیسی به ویژه تلفن همراه وجود دارد.» از این رو تحقیقات گسترده‏ای در کشورهای مختلف صورت می‏گیرد که بیانگر نگرش ویژه محققین در بررسی آثار این تکنولوژی نوین بر زندگی انسان است. چاپ نتایج حاصل از فعالیت تحقیقاتی مذکور به‏صورت یک مقاله اصیل با همت دو نفر از متخصصین محترم رشته فیزیولوژی در آن مجله علمی جای بسی تشکر را دارد. همانند همه رشته‏های تخصصی، تحقیق روی آثار امواج الکترومغناطیسی نیز یک مبحث اختصاصی است؛ اما به نظر می‏رسد که موارد مندرج در این مقاله نشانگر فقدان اطلاعات کافی در این زمینه باشد، بنابراین سبب حذف برخی نکات اساسی شده است. از این رو لازم می‏دانم که ضمن احترام به نویسندگان عزیز و با در نظر گرفتن این‏که روش تحقیق مقاله فوق برگرفته از منبع درج شده شماره 15 [2] است، نکات مبهم موجود در مقاله حاضر را با استناد به منبع مذکور یادآوری نمایم:در بخش مواد و روش‏ها به منظور تأمین تشعشعات الکترومغناطیسی، با وجود این‏که جمله «بر اساس کار پژوهشی قبلی [15]» ذکر شده، از گوشی تلفن همراه nokia n72 استفاده شده است در صورتی‏که برای تأمین تشعشعات در منبع 15، از یک دستگاه سیگنال ژنراتور (rode & schwarz، آلمان) برای تولید فرکانس 840 مگاهرتز استفاده شده است. قابل ذکر است که گوشی تلفن همراه مورد استفاده در آزمایش (nokia n72)، از گوشی‏های نسل دوم بوده و در ایران با سیم کارت‏های همراه اول و ایرانسل فعال خواهد شد. در بخش مواد و روش‏ها هیچ اشاره‏ای به شیوه فعال‏سازی گوشی برای استفاده از امواج 840 مگاهرتز نشده که نکته‏ای بسیار اساسی است.